واکسن سرطان پستان

نتایج مرحله‌ای از یک آزمایش بالینی نوید دهنده خبری امیدوارکننده برای مبتلایان به سرطان پستان است. پژوهشگران مدرسه پزشکی دانشگاه واشنگتن در سیاتل در مقاله‌ای که در ژورنال تخصصی انکولوژی (JAMA) منتشر شده از نتایج مثبت بالینی واکسنی خبر داده‌اند که می‌تواند در درمان انواع متفاوت سرطان موثر باشد.

پروفسور ماری نورا دیسیس که این تحقیق زیر نظر او انجام گرفته با تاکید بر اینکه این نتایج، مقدماتی است می‌گوید یافته‌های جدید به اندازه‌ای امیدوارکننده هستند که آزمایش بالینی رندومی این واکسن در مقیاسی وسیع‌تر مد نظر است. فاز دوم آزمایش این واکسن آغاز شده است.

طی سال‌های گذشته روش غالب درمان سرطان پستان که تاثیر بالینی بهتری داشته، استفاده از شیوه درمانی «آنتی‌بادی مونوکلونال» با هدف بلوکه کردن فعالیت سلول‌های توموری و همچنین گیرنده (HER2) بود.

حدود یک‌ سوم موارد ابتلا به سرطان سینه دچار تولید بیش از حد پروتئین موسوم به «گیرنده شماره ۲ فاکتور رشد اپیدرمی» هستند که میزان مصونیت در این بیماران را کاهش می‌دهد. سرطان‌های پستان با مشخصه (+HER2) تهاجمی‌تر هستند و امکان بازگشت بیماری بعد از درمان در آن‌ها بالاتر است.

هدف این واکسن «گیرنده شماره ۲ فاکتور رشد اپیدرمی» (HER2) و ایجاد مصونیت در برابر این نوع پروتئین است که در سطح سلول‌های بسیاری وجود دارد. تولید مازاد HER2 که در برخی موارد میزان آن می‌تواند به صد برابر میزان معمولی برسد و افزایش آن در نتیجه تکثیر یا آمپلیفیکاسیون ژنی می‌تواند به افزایش سریع مولکول‌های هدایت‌کننده رشد و بنابراین رشد تومورها و پیشرفت سریع‌تر سرطان سینه بینجامد.

این یک واکسن مبتنی بر دی‌ان‌ای است که بر خلاف سایر واکسن‌ها با اتکا به ساختار دی‌ان‌ای و پروتئین‌هایی که بعد از تزریق ساخته می‌شوند، به جنگ سرطان می‌رود. این نوع واکسن خاصیت پیشگیری ندارد و مانع بروز سرطان در محل اولیه خود نمی‌شود.

واکسن مزبور که از نوع واکسن‌های تراپوتیک و درمانی است بعد از اینکه نتایج آزمایش‌ها از ماموگرافی و سونوگرافی گرفته تا بیوپسی و آم‌ارآی، ابتلای فرد به سرطان را تایید کردند به بیمار کمک می‌کند تا سیستم ایمنی بالاتری داشته باشد و آسان‌تر سلول‌های سرطانی را از بین ببرد.

فاز اول این آزمایش که حدود ۲۰ سال پیش آغاز شد ایمنی چشمگیری را روی ۶۶ بیماری که دچار(+HER2) حاد بودند، نشان داده است. در این فاز  سه دُز مختلف آزمایش شده و هدف محققان در ایمنی بلندمدت واکسن عملی شده است.

 

پژوهشگران همچنین بطور میانگین ۱۰ سال دیگر (از ۳ تا ۱۳ سال) شرکت‌کنندگان در این آزمایش  را زیر نظر داشتند تا مطمئن شوند که این واکسن آسیبی به بافت‌های سالم بدن وارد نمی‌کند.

رایج‌ترین عارضه ثانوی این واکسن چیزی شبیه واکسن کووید ۱۹ و محدود به قرمزی و تورم محل تزریق و یا تب و لرز یا علائمی شبیه به ابتلا به آنفلوانزا بوده است.

دکتر دیسیس با تاکید بر اینکه مطالعه موردی فاز دوم هم مثبت بوده است می‌گوید این نشانه بسیار مثبتی است که در صورت تایید نهایی آن، فاز سوم را بسرعت آغاز می‌کند. این متخصص آمریکایی سرطان می‌گوید امید زیادی دارم که خیلی به واکسنی که بتواند در درمان بیماران سرطان پستان موثر باشد، نزدیک شده باشیم.

به گزارش قاصدک خبر و به نقل از مدیکال نیوز، سرطان پستان در حال حاضر شایع‌ترین سرطان در جهان است.

بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، در سال ۲۰۲۰، ۲.۳ میلیون زن مبتلا به سرطان سینه تشخیص داده شده‌اند و بیش از ۷.۸ میلیون زن زنده هستند که در ۵ سال گذشته به سرطان سینه مبتلا شده‌اند.

با توجه به داده‌های جدید آزمایش بالینی فاز ۱، واکسن جدید مبتنی بر DNA پلاسمید که قادر به هدف قرار دادن گیرنده در سرطان سینه است، بی خطر به نظر می‌رسد.

مطالعه کنونی افزایش پاسخ ایمنی پس از واکسیناسیون را در افراد مبتلا به سرطان سینه ERBB۲ مثبت در مرحله پیشرفته نشان داد.

اکنون، تحقیقات جدید به سرپرستی دکتر «مری دیسیس»، در مؤسسه واکسن سرطان پزشکی دانشگاه واشنگتن بر روی واکسن آزمایشی علیه سرطان سینه نشان داده است که این واکسن واکنش ایمنی قوی به پروتئین اصلی تومور موسوم به ERBB۲ ایجاد می‌کند.

این مطالعه بر روی ۶۶ فرد ۳۴ تا ۷۷ ساله که سرطان سینه ERBB۲ مثبت در مرحله پیشرفته داشتند، دنبال شد. محققان این داده‌ها را دو بار تجزیه و تحلیل کردند: از ژانویه ۲۰۱۲ تا مارس ۲۰۱۳ و از ژوئیه ۲۰۲۱ تا اوت ۲۰۲۲.

شرکت کنندگان با دوزهای ۱۰ میکروگرم، ۱۰۰ میکروگرم یا ۵۰۰ گرم از واکسن DNA پلاسمید هر ماه به مدت سه ماه واکسینه شدند. محققان ایمنی خون و سمی بودن واکسن را در مقاطع زمانی تعیین شده اندازه گیری کردند و ماندگاری DNA واکسن را از طریق نمونه‌های بیوپسی گرفته شده از محل واکسن در هفته‌های ۱۶ و ۳۶ ارزیابی کردند.

محققان شایع‌ترین عوارض جانبی مرتبط با تزریق را شامل ۳۳ درصد علائم مشابه آنفلوانزا و ۳۶ درصد خستگی مشاهده کردند.

شرکت‌کنندگانی که دوزهای بالاتر واکسن ۱۰۰ میکروگرم و ۵۰۰ میکروگرم را دریافت کردند، نسبت به افرادی که دوز ۱۰ میکروگرم را دریافت کردند، پاسخ ایمنی قوی‌تری نشان دادند، اما تفاوت معنی‌داری بین پاسخ‌های ایمنی به دوزهای ۱۰۰ و ۵۰۰ میکروگرم وجود نداشت.

تیم تحقیقاتی همچنین دریافتند که ماندگاری DNA در محل تزریق با بالاترین دوز واکسن بیشترین میزان را دارد و این ماندگاری DNA با کاهش سریع ایمنی در ارتباط است.

آزمایش‌های بالینی واکسن‌های سرطان پستان  که به تنهایی یا همراه با سایر درمان‌ها تجویز می‌شوند، در چند سال گذشته حدود ۲۵ درصد افزایش یافته است. در حال حاضر گروه‌های مطالعاتی زیادی روی واکسن‌های «نسل بعدی» با فن‌آوری‌های بسیار مؤثر و مواد کمکی کار می‌کنند.