تاب آوری زنان و تصورات قالبی نظریات و پیش داوری هایی از جنس سقف شیشه ای اعمال میکنند که مخصوصا میتواند بر تاب آوری زنان موثر واقع شود تصورات قالبی جنسیتی بر چگونگی پردازش اطلاعات اجتماعی به‌ وسیله ما اعمال می‌کنند.

تصوراتی قالبی مبتنی بر جنسیت از جمله اینکه زنها دارای همدلی بیشتر و پرحرف ترند، مردها توانمندتر و پرخاشگرترند.اما، تصورات قالبی سبب می شوند تا در مورد تفاوتهای جنسیتی اغراق کرده و تفاوت در ویژگی های شخصیت و توانایی های ذاتی هر جنس را نادیده بگیریم و بیش از حد سهل انگاری کنیم
تصورات قالبی نظریات و پیش داوری هایی از جنس سقف شیشه ای اعمال میکنند که مخصوصا میتواند بر تاب‌آوری زنان موثر واقع شود تصورات قالبی جنسیتی بر چگونگی پردازش اطلاعات اجتماعی ما موثر هستند
تصورات قالبی جنسیتی در مورد جنسیت هم مانند هر چیز دیگری وجود دارد که برخی مثبت و برخی منفی هستند
عفت حیدری مترجم کتاب تاب آوری زنان در باشگاه تاب آوری میگنا نوشت : تصوراتی قالبی مبتنی بر جنسیت از جمله اینکه زنها دارای همدلی بیشتر و پرحرف ترند، مردها توانمندتر و پرخاشگرترند.
اما، تصورات قالبی سبب می شوند تا در مورد تفاوتهای جنسیتی اغراق کرده و تفاوت در ویژگی های شخصیت و توانایی های ذاتی هر جنس را نادیده بگیریم و بیش از حد سهل انگاری کنیم،
تصورات قالبی نظریات و پیش داوری هایی از جنس سقف شیشه ای اعمال میکنند که مخصوصا میتواند بر تاب آوری زنان موثر واقع شود تصورات قالبی جنسیتی بر چگونگی پردازش اطلاعات اجتماعی به‌ وسیله ما اعمال می‌کنند.
نسبت مدیران زن در سطوح بالای مدیریتی به شکل غیر قابل انکاری محدود است سقف شیشه‌ای بعنوان مانعی  برای عبور زنان از رده های میانی مدیریتی خالی از تعارف واقعا اثر گذار است حتی هنگامی که زنان در پست های مدیریتی خدمت میکنند ارزیابی نامناسب تری نسبت به عملکرد یکسان خود با آقایان و همتایان اداری و مدیریتی خود دریافت میکنند اینها و  طیف دیگری از عوامل میتواند در تاب آوری زنان موثر باشد .

اگر زنان از تصورات قالبی زنان درباره گرم بودن و تربیت‌کنندگی تخلف کنند و مطابق الگوی یک رهبر عمل کنند، احتمال دارد که طرد شوند.آیا واقعا زنها همدل تر از مردان هستند؟ کدام دسته از زنان؟همدل تر از چه کسانی هستند؟ وقتی رفتارهای واقعی زنان و مردان به طور نظام دار و تحت شرایط مختلفی مورد بررسی قرار می­گیرد، زنان و مردان هیچ تفاوتی را در همدلی یا ابراز آن احساس نشان نمی­دهند.برخی تفاوتهای مفروض در بررسی دقیق ناپدید می­شود.

به این تصور قالبی روان شناختی عامیانه توجه کنید که زنان بیشتر از مردان حرف می­زنند.برای بررسی این فرضیه، روان شناسان نمونه ای از هر دو جنس را با دستگاه های ضبط صوتی تحریک کردند که مکالماتشان را در حالی که پیرامون کارهای روزمره صحبت می­کردند، ردیابی می کرد.

هیچ تفاوت معنی داری در تعداد کلمات استفاده شده مشاهده نگردید: هر دو جنس در گفتگوهای روزمره شان حدود ۱۶۰۰۰ کلمه را به کار بردند، اما تفاوتهای فردی بین نمونه های آزمایش بسیار زیاد بود.تقابل تصورات قالبی در مورد مردان یا زنان فقط می­تواند یک سرگرمی بامزه باشد، به شریط اینکه این تصورات زبانی تبدیل به پیش داوری نشوند، اما اغلب چنین است.
پیترگلیک و سوزان فیسک در پژوهش هایی که روی ۱۵۰۰۰ مرد و زن از ۱۹ ملیت مختلف صورت گرفت؛دریافتند که در همه جای دنیا تبعیض جنسی دو شکل اصلی دارد: تبعیض جنسیتی خصمانه و تبعیض جنسیتی خیرخواهانه. تبعیض جنسیتی خصمانه تصورات قالبی منفی را در مورد زنان شکل می­دهد، از جمله اینکه مردان برتر از زنان هستند، چون زنان به صورت ذاتی دارای هوش، توانایی و شجاعت کمتر هستند، و به نسبت، مردان در فراگیری علوم و ریاضیات ناتوان تر هستند.

تبعیض جنسیتی خیرخواهانه تصورات مثبتی در مورد زنان مطرح می­کند. از جمله این که زنان مهربان تر از مردان هستند، احساس همدلی بیشتری دارند؛ پرستاران بهتری هستند و طبق یافته های گلیک و فیسک، هر دو نوع تصور قالبی زنان را خوار و خفیف می­سازد.زیرا تبعیض جنسیتی خیرخواهانه مثل نوع خصمانه آن، زنان را جنس ضعیف ترفرض می­کند.

 

تبعیض جنسیتی خیرخواهانه زنان را رمانتیک معرفی می کند و آنها را در نقش مادر و آشپز فوق العاده تحسین می­کند و می خواهد از آنها محافظت کند؛در حالی که نیاز به محافظت ندارند.این تبعیض جنسیتی مثبت است و نگرشی را تقویت کرده و انتقال می­دهد که زنها شگفت انگیز، خوب و مهربان و اخلاق گرا هستند، پس باید در خانه بمانند و از مشاجرات و درگیری ها و فساد و قدرت و در آمد و زندگی اجتماعی دور باشند؛ به دلیل اینکه تبعیض جنسیتی خیرخواهانه فاقد حس خصمانه در مورد زنهاست، بسیاری از مردم آن را تعصب و پیش داوری به شمار نمی­آورند.

بسیاری از زن ها این گونه اغوا می شوند که نسبت به مردان برتری دارند و کسانی که بر تبعیض جنسیتی خیرخواهانه صحت می­گذارند، انگیزه کمتری برای حمایت از تساوی حقوق زنان دارند.اما هر دو نوع تبعیض جنسیتی و مشروعیت بخشیدن به تبعیض علیه زنان می تواند برای منتسب کردن آنها به تصورات قالبی سنتی مورد استفاده قرار گیرد.

تبعیض جنسیتی خیرخواهانه به نحو شگفت آوری می­تواند ارزشمند باشد. یک نمونه اینجا مطرح می شود.پژوهشگران به نتایج جالبی دست یافته اند.در بین سالهای ۱۹۵۰ تا ۲۰۱۲ تعداد افرادی که در طوفان هایی با اسامی مونث کشته شدند، دو برابر کسانی بودند که در طوفان هایی با نام مذکر کشته شده بودند.

دانشمندان کنجکاو به آزمایشگاه رفتند و از افراد خواستند تا خطرات طوفان هایی با اسامی مذکر را پیش بینی کرده( طوفان الکساندر، طوفان کریستوفر و طوفان ویکتور) را با اسامی زنان قیاس کنند( الکساندرا؛ کریستینا،ویکتوریا)،افراد عقیده داشتند طوفان هایی با اسامی مذکر بسیار مرگبارتر و شدیدترهستند، این یافته نشان می­دهد که مردم طوفان های اسامی مذکر را بسیار جدی تر تلقی کرده و احتیاط بیشتری می­کنند، بنابراین وقتی طوفان با نام زنانه روی می­دهد، احتمال کشته شدن کاهش می­یابد،حتی وقتی افراد نسبت به طوفان واکنش نشان می­دهند، همان تصورات قالبی در باره زن و مرد را به کار می­برند، طوفان هایی با نام زنانه، ملایم تر از طوفان هایی با اسامی مردانه هستند.

شاید فکر کنید پس مردها چطور؟ تصورات قالبی منفی زیادی در مورد مردان هم وجود دارد، از جمله این که مردان شکارچیان جنسی، بی احساس، مستبد و متکبر هستند؛ در حقیقت وقتی گالیک و فیسک مطالعاتی روی ۱۶ ملیت مختلف در مورد نگرش نسبت به مردان انجام دادند؛دریافتند که بیشتر افراد معتقدند مردان پرخاشگر و درنده خو بوده و روی هم رفته به اندازه زنان گرم و مهربان نیستند.آنها دریافتند که این نگرش نسبت به مردان خصمانه به نظر می­رسد، اما این مسئله مبین حمایت از نابرابری جنسیتی و تعصب علیه زنان است؛ به گونه ایی که عنوان می­شود؛ مردان به طور طبیعی برای رهبری و تسلط برنامه ریزی شده اند.

این یادداشت از با الهام از کتاب روانشناسی اجتماعی دکترمجید صفاری نیا و پرستو حسن زاده تنظیم شده است با این وجود علاقه مندان به مباحث تخصصی تاب آوری زنان میتوانند به کتابی به همین نام اثر دکتر پاتریشیا اوگورمن از انتشارات رشد با ترجمه دکترمحمدرضا مقدسی و عفت حیدری مراجعه فرمایند

نویسنده: قاصد

رسانه تاب آوری ، سلامت روان ، سلامت اجتماعی ، بهداشت و ارتقا سلامت